Een sprinklerinstallatie is bedoeld om een eventuele brand te blussen of onder controle te houden totdat de brandweer ter plaatse is. Het is daarom van belang dat het sprinklersysteem een goede watervoorziening heeft die voldoende bluswater aanlevert. In dit artikel behandelen we allerlei ins en outs van de watervoorziening.
Werking van de watervoorziening
De watervoorziening van de sprinklerinstallatie bestaat uit een door elektromotor of dieselmotor aangedreven sprinklerpomp en de watervoorraad. De sprinklerpomp zorgt voor de aanvoer van water voor het sprinklersysteem vanuit de wateropslag. Soms zijn er ook andere aansluitingen op de watervoorziening aangesloten, zoals een aansluitpunt voor de brandweer of brandslanghaspels.
Soorten watervoorraden
Er kunnen verschillende bronnen als watervoorraad voor de sprinklerinstallatie dienen, zoals:
- Watertank
- (Rein)waterkelder
- Bassin
- Hooggelegen reservoir
- Grondwaterput
- Open water (vijver, rivier, meer)
- Drinkwaterleiding
Voor de watervoorraad wordt er onderscheid gemaakt tussen onbeperkte en beperkte watervoorraden. Een watertank of waterkelder zijn beperkte watervoorraden, omdat de inhoud van deze bronnen na verloop van tijd op zal raken. Open water is een onbeperkte watervoorraad. Er gelden wel eisen ten aanzien van de inhoud waar de bron aan moet voldoen om als onbeperkt te mogen worden bestempeld.
Minimale inhoud
Welke bronnen als wateropslag voor het sprinklersysteem kunnen dienen is afhankelijk van de benodigde capaciteit. Deze wordt bepaald aan de hand van het ontwerp van de sprinklerinstallatie. Doorgaans wordt er voor voldoende capaciteit gezorgd om de installatie gedurende 60 of 90 minuten van bluswater te voorzien. Afhankelijk van de specifieke situatie kan de benodigde inhoud van de wateropslag variëren van 10m3 tot liefst 500m3 of nog groter.
Keuze voor de wateropslag
Van de verschillende opties worden de wateropslagtank en (rein)waterkelder het vaakst toegepast. Een wateropslagtank wordt ook wel een sprinklertank genoemd. Dit is een cilindervormige metalen tank die op het terrein in de nabijheid van het pand wordt geplaatst. Een (rein)waterkelder is een bouwkundige kelder in of onder het gebouw die gevuld is met bluswater.
Open water wordt minder vaak als watervoorraad gebruikt omdat er simpelweg niet overal een vijver of meer in de buurt aanwezig is. Vanwege beperkte capaciteit kan de drinkwaterleiding alleen als toevoer dienen bij kleine sprinklerinstallaties.
Uitvoering
De watervoorziening kan op verschillende manieren worden uitgevoerd. Deze drie vormen worden hier kort toegelicht.
Enkelvoudige watervoorziening
In de meeste gevallen wordt de watervoorziening enkelvoudig uitgevoerd. Een enkelvoudige watervoorziening bestaat uit één pomp en één watervoorraad.
Enkelvoudige watervoorziening met supertoevoer
Wanneer het nodig of gewenst is dat de sprinklerinstallatie ook tijdens werkzaamheden aan de sprinklerpomp operationeel is, kan een watervoorziening met supertoevoer worden toegepast. Hierbij worden twee pompen in combinatie met één watervoorraad toegepast.
Tweevoudige watervoorziening
Het meest betrouwbaar is een tweevoudige watervoorziening, bestaande uit twee onafhankelijke pompen met ieder een eigen watervoorraad. Deze uitvoering komt in de praktijk echter weinig voor.
Betrouwbaarheid
Als belangrijke algemene eis voor de watervoorziening geldt dat deze betrouwbaar moet zijn. Dit houdt in dat de watervoorzieningen te allen tijde voldoende bluswater aan de sprinklerinstallatie moet kunnen leveren. Seizoensinvloeden zoals vorst of aanhoudende droogte mogen de bedrijfszekerheid van de watervoorziening niet beïnvloeden. Afhankelijk van de situatie kan het daarom nodig zijn om maatregelen te treffen, zoals een verwarmingselement dat bevriezing tegen gaat.
Open water
Voor de bedrijfszekerheid en lange levensduur van de sprinklerinstallatie is het belangrijk dat het aangevoerde water zo veel mogelijk vrij is van verontreiniging. Dit kan namelijk verstoppingen in het leidingwerk veroorzaken. Bij gebruik van open water is het vaak nodig om filters in de watertoevoer toe te passen om verontreiniging zo veel mogelijk te beperken.
Onderhoud van de watervoorziening
Sinds 1 augustus 2019 is in Nederland een nieuw universeel beheer- en onderhoudsvoorschrift voor sprinklerinstallaties van kracht, het TB80. In dit technisch bulletin zijn voorschriften opgenomen voor het onderhoud aan pompen en de wateropslag.
Voor wateropslagtanks gelden er aanvullend eisen vanuit het TB67B. Dit technisch bulletin is in het leven geroepen nadat bleek dat watertanks voor sprinklersystemen onvoldoende onderhouden werden, met ongelukken tot gevolg. In het TB67B is geregeld dat sprinklertanks periodiek gecontroleerd moeten worden door middel van A, B, en C-controles. Tijdens deze controles wordt er gekeken of er sporen van corrosie aanwezig zijn en wordt beoordeeld of de tank nog van voldoende kwaliteit en betrouwbaarheid is.