Unica optimaliseert wko-installatie van winkelcentrum Hoog Catharijne in Utrecht
Unica Energy Solutions exploiteert sinds 2012 de energiecentrale met wko-installatie van winkelcentrum Hoog Catharijne in Utrecht. De afgelopen jaren wisten Unica-techneuten de installatie te optimaliseren. Dit leverde een rendementsverbetering op van ruim 30%. “Dat is een hele prestatie”, zegt Willem Jan Grootentraast, exploitatiemanager bij Unica Energy Solutions. “Met de opgedane kennis kunnen we ook andere klanten met een wko-installatie verder helpen verduurzamen.”
Met zo’n 70.000 bezoekers op een goede zaterdag is Hoog Catharijne een van de drukste winkelgebieden van Nederland. Wie door dit recentelijk vernieuwde winkelcentrum loopt, zal misschien niet meteen aan Unica denken. Toch is Unica al vele jaren verbonden aan deze iconische plek in de Utrechtse binnenstad. In 2012 werd Unica betrokken bij de herontwikkeling van het winkelgebied. Sindsdien levert Unica Energy Solutions duurzame warmte en koude. Inmiddels zijn 66 winkels, 2 hotels, de algemene ruimtes en 2 woontorens met in totaal 136 appartementen op de wko aangesloten.
Verborgen gebreken
De exploitatie van de wko-installatie van Hoog Catharijne is een prestigieus project voor Unica. En de energiecentrale draait momenteel als een zonnetje met een prachtig rendement. Maar dat is volgens Jeroen Rijnsburger, technisch manager bij Unica Energy Solutions, niet altijd zo geweest. “De energiecentrale en het distributienet zijn gefaseerd gebouwd door verschillende partijen. Unica heeft hier een goedwerkend geheel van gemaakt. Er waren vanaf de start veel problemen en door de jaren heen kwamen we steeds meer verborgen gebreken tegen als gevolg van ontwerp- en bouwfouten.”
“Zo zat er bijvoorbeeld vervuiling in de installatie, wat voor verstoppingen en slijtage zorgde. De capaciteit van de ondiepe bronnen bleek onvoldoende, waardoor we koelvermogen tekort kwamen. Bij de installaties voor warm tapwater bleek veel warmte verloren te gaan. En omdat de vraag naar koude de vraag naar warmte oversteeg, raakten de bronnen uit balans.”
De grootste uitdaging heeft Jeroen dan nog niet eens genoemd: “De woningen waren intussen bewoond en de winkels verhuurd, dus we konden de installatie niet zomaar even stilzetten om alle maatregelen door te voeren. Dit moest dus allemaal gebeuren met een draaiende installatie of tijdens zo kort mogelijke onderbrekingen.”
Schouders eronder
Voor veel mensen zou dit misschien een hoofdpijndossier zijn, maar het team van Unica zette juist de schouders eronder. “Bij Unica vinden we het leuk om oplossingen te bedenken voor complexe problemen. En we zijn er ook goed in”, zegt Willem Jan Grootentraast, exploitatiemanager bij Unica Energy Solutions. “We hebben een enorm deskundig team. Daarnaast hebben we bij Unica alle disciplines onder één dak. Dat is best uniek en stelt ons in staat om grote prestaties te leveren.”
Jeroen knikt: “We hebben onder meer aanvullende filtering geplaatst, de warmtepompen en droge koelers aangepast, en een draaiboek opgesteld voor noodkoeling. Met meet- en regeltechnische aanpassingen zijn de temperaturen gestabiliseerd en de bronnen in balans gebracht. Nu is het zaak om de installatie steeds nét iets efficiënter te laten draaien en minder energie te verbruiken. Voor ons techneuten is dit een spel, een zoektocht naar de laatste details die het verschil kunnen maken.”
Na zaaien komt oogsten
Zoals gezegd is Unica de exploitant van de wko-installatie van Hoog Catharijne. Dat betekent dat alle lusten én lasten voor eigen rekening zijn. Je zou daarom misschien verwachten dat Unica na de contractperiode de installatie met plezier aan een andere partij wil overdragen. Niets is minder waar. “We exploiteren deze energiecentrale voor de duur van 15 jaar, maar we zijn nu al bezig om te kijken of we het contract kunnen verlengen tot 2046”, zegt Willem Jan. “Dit project heeft ons inderdaad veel tijd, energie en geld gekost, maar inmiddels draait de installatie naar behoren.”
“We hebben een rendementsverbetering van meer dan 30% gerealiseerd; van SPF 3,4 in 2018 naar SPF 4,4 in 2023. (SPF staat voor Seasonal Performance Factor – red.) We hoeven minder energie in te kopen en er zijn minder storingen en leveringsonderbrekingen. Dit tot grote tevredenheid van bewoners, winkeliers én onze collega’s van de storingsdienst, die minder vaak in actie hoeven komen. Bovendien hebben we de afgelopen jaren heel veel geleerd van deze wko-installatie. Deze kennis en ervaring kunnen we inzetten bij andere klanten en projecten. Want als het is ons gelukt om deze grote, complexe installatie in de vingers te krijgen, dan kunnen we het overal.”
Jeroen vertelt dat Unica momenteel bezig is met het uitwerken van een businesscase voor een hoog temperatuur waterpomp. “We hopen hiermee de bronnen beter in balans te brengen en het rendement met nog eens 10 tot 15% te verbeteren. De grootste uitdaging is ruimte. De wko-installatie ligt namelijk volledig onder de grond. Het is dus passen en meten, maar ook hier vinden we ongetwijfeld een oplossing voor.”