UvA en Unica bieden samen nieuwe problematieken het hoofd
In 2009 ontwierp en realiseerde Unica voor de Universiteit van Amsterdam (UvA) een grote energiecentrale op het Amsterdam Science Park. Tegelijkertijd werd er een exploitatieovereenkomst afgesloten voor de duur van 25 jaar. Zo’n lange contractperiode lijkt misschien ‘makkelijk’, maar tijden, behoeften, inzichten én omstandigheden veranderen. Wat vraagt dat van beide partijen? Een update, 15 jaar na de start.
“Een aannemer is zo gebeld. Maar waar we werkelijk behoefte aan hebben, is een bedrijf dat toegevoegde waarde kan leveren in een veranderende wereld. Een betrokken partner die met ons meedenkt, vooruit denkt en innovaties aandraagt die mij helpen om mijn doelstellingen én die van mijn klanten te behalen. Dat vraagt van een bedrijf als Unica dat het de hele keten kan overzien; van de studenten in de gebouwen tot actuele trends en de invloed daarvan op onze dienstverlening.”
Voortdurend in gesprek
De quote hierboven werd in 2014 uitgesproken door Gerben Smit, destijds Hoofd Huisvesting bij Facility Services (FS), een samenwerkingsverband tussen de facilitaire organisaties van de UvA en de Hogeschool van Amsterdam (HvA). Zijn woorden hebben 15 jaar na de inbedrijfstelling van de wko-installatie op het universiteitsterrein van de UvA niets aan waarde ingeboet. “We zijn voortdurend met de energiecoördinator en de beheerders van de klant in gesprek om de installatie verder door te ontwikkelen en nieuwe uitdagingen het hoofd te bieden”, beaamt Willem Jan Grootentraast, exploitatiemanager bij Unica Energy Solutions.
Energie en technologie
Want, nieuwe uitdagingen zijn er genoeg. Denk bijvoorbeeld aan de energiecrisis als gevolg van de oorlog in Oekraïne en technologische ontwikkelingen. Willem Jan: “Als exploitant van deze wko-installatie zijn we altijd bezig met duurzaam onderhoud en zoveel mogelijk energie besparen. Maar door de stijgende energiekosten zijn we natuurlijk extra kritisch naar het energieverbruik gaan kijken. In 2022 hebben we geïnvesteerd in vernieuwde regeltechniek. Hiermee kunnen we de wko-installatie flexibeler inregelen, bijvoorbeeld onder invloed van weersomstandigheden. Het totale systeemrendement is van 3,9 SPF in 2021 naar 4,5 SPF in 2024 gegaan. (SPF staat voor Seasonal Performance Factor – red.) Dat is een verbetering van maar liefst 15 procent!”
Behoefte en netcongestie
Behoeften en de omgeving kunnen in de loop der jaren eveneens veranderen. “Door klimaatverandering is de vraag naar verkoeling gedurende het hele jaar toegenomen. Bij de UvA is de vraag naar koude zo gestegen, dat we moeite hebben de wko in balans te houden. We hebben toen het ontwerp van de installatie tegen het licht gehouden en gezocht naar andere manieren om duurzaam te koelen. Met diverse aanpassingen konden we de energiecentrale een upgrade geven. Deze kan nu in de winter ook met koele buitenlucht koude leveren.”
Een andere nieuwe omstandigheid die grote impact heeft op de bedrijfsvoering is netcongestie. “15 jaar geleden had nog niemand van netcongestie gehoord, maar tegenwoordig is stroom uit het stopcontact niet meer vanzelfsprekend”, zegt Willem Jan. “Bij de UvA is de vraag naar elektriciteit sterk toegenomen, maar vanwege de netcongestie in Amsterdam is de universiteit aan een maximumafname gebonden. We moeten nu dus samen ervoor zorgen dat deze limiet niet wordt overschreden, anders dreigt afschakeling of zelfs afsluiting.”
Samen puzzelen
Willem Jan verwacht met structureel overleg en een nauwe samenwerking tussen Unica en de UvA uiteindelijk ook deze lastige puzzel te kunnen oplossen. “We zijn overeengekomen dat we op piekmomenten accepteren dat de aanvoertemperatuur naar de gebouwen tijdelijk lager is dan gewenst om zo geen gasketel aan te hoeven zetten. Daarnaast zijn we bij Unica druk op zoek naar een duurzame oplossing. Denk bijvoorbeeld aan het beperken van piekbelastingen, het tijdig afschakelen van installaties die niet per se noodzakelijk zijn, en het inzetten van een noodstroomaggregaat om het elektriciteitsnet in de regio te ondersteunen bij pieken. We zijn gedreven om de komende jaren het beste uit de wko-installatie én de samenwerking met de UvA te blijven halen.”