Technisch dienstverlener Unica en noodverlichtingsspecialist Famostar zijn twee van de ruim vijftig bedrijven die zich hebben aangesloten bij het Brancheplan Verpakkingen van Techniek Nederland. Met een gezamenlijke pilot bij zorgorganisatie Thebe voegen zij de daad bij hun inspanningsverplichting. De eerste ervaringen met een nieuw transportsysteem, waarbij armaturen van noodverlichting zonder verpakking worden aangeleverd in statiegeldkratten, zijn positief. “De kratjes zijn een uitkomst: minder montagetijd, minder overlast en véél minder afval.”

Begin 2022 werd het Brancheplan Verpakkingen opgesteld, gericht op het verminderen en het verduurzamen van de verpakkingen in de installatiebranche. De sector wil hiermee een bijdrage leveren aan de circulaire ambities van de Rijksoverheid om 50 procent minder primaire grondstoffen te gebruiken in 2030. Om dit doel te kunnen realiseren is samenwerking tussen alle schakels in de keten essentieel: van verpakkingsleverancier, fabrikant, groothandel en installateur tot eindgebruiker en afvalinzamelaar. Unica, Famostar en Thebe laten zien hoe zo’n samenwerking eruit kan zien.

Duurzaamheidsreis
Thebe is een zorgorganisatie met 25 woonzorgcentra in West- en Midden-Brabant. Naast het leveren van hoogwaardige zorg heeft de organisatie een sterke duurzaamheidsambitie. “We zijn vorig jaar begonnen met onze totale duurzaamheidsreis”, zegt Bódi Helling, adviseur duurzaamheid bij Thebe. “Dit jaar lanceren we onze visie. Dat wordt de kapstok waaraan we al onze duurzaamheidsdoelstellingen ophangen in lijn met de Green Deal Duurzame Zorg. Zo kunnen we elk jaar aan concrete doelstellingen werken en deze meetbaar maken. Om er vervolgens over te rapporteren conform CSRD-wetgeving. Als stichting zijn we niet verplicht om aan deze duurzaamheidsrapportering te voldoen, maar we vinden het belangrijk om samen met onze partners op te trekken om de zorgsector te verduurzamen. Transparant communiceren over wat je doet is daar onderdeel van, de wetgeving helpt hierbij.”

Verantwoord inkoopbeleid
Een belangrijk aspect van duurzaam ondernemerschap is een verantwoord inkoopbeleid. Daar is Thebe al enkele jaren mee bezig. Bodí: “We voeren voortdurend gesprekken met leveranciers over hoe het beter en duurzamer kan. Het mooie van Unica is dat zij zelf ook een duurzaamheidsambitie heeft. Bij sommige leveranciers doen we zelf uitvraag naar data op grond van milieu-impact. Maar Unica komt vanuit zichzelf met concrete adviezen en maatregelen om energie te besparen en CO2-uitstoot te reduceren. Ze kunnen precies uitrekenen wat een bepaalde maatregel ons oplevert. Dat is enorm waardevol. Zeker voor organisaties met een groot vastgoedportfolio, zoals wij.”

Ketensamenwerking
Jeroen Boogers, projectleider bij Unica Building Services in Oosterhout, vindt het fijn om te horen dat Thebe de inspanningen van Unica waardeert. Hij benadrukt het belang van ketensamenwerking om goed te kunnen inspelen op de duurzaamheidsambities van bedrijven en organisaties. “Om de duurzaamheidsdoelstellingen van Thebe en andere Unica-klanten te kunnen realiseren, zijn wij ook afhankelijk van onze leveranciers”, zegt Jeroen. “Zo werken we bijvoorbeeld heel prettig samen met Famostar. Hun led-armaturen en accu’s voor noodverlichting zijn onderhoudsvriendelijk en gaan jarenlang mee. Daarmee kunnen we onze klanten helpen verduurzamen én geld besparen.”

Mogelijkheden hergebruik
Unica en Famostar zoeken elkaar ook op om te sparren over specifieke klantsituaties, zoals bij Thebe. “Woonzorglocatie Thebe Elisabeth in Goirle wordt over twee jaar gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw”, vertelt Jeroen. “De huidige noodverlichting gaat de eindstreep niet halen. Alle 200 armaturen en accu’s moeten dus worden vervangen. Maar om de nieuwe noodverlichting over twee jaar alweer af te schrijven is natuurlijk een enorme verspilling van geld en materiaal. Daarom willen we samen met Famostar en Thebe nadenken over mogelijkheden voor hergebruik. Bijvoorbeeld op een andere locatie van Thebe of door de noodverlichting terug te halen naar Famostar of Unica voor hergebruik. Famostar kwam toen ook met het idee voor dit pilotproject om armaturen voortaan in een krat te vervoeren in plaats van individueel verpakt. Dit om de afvalstroom aanzienlijk te verminderen. De insteek van de pilot is: proberen en leren uit de praktijk.”

Efficiënt werken
Het idee voor dit nieuwe transportsysteem is afkomstig van Roderik Verbeek, National Accountmanager bij Famostar, die het op zijn beurt zag in de retail. “Famostar wordt geregeld betrokken bij het ombouwen of verbouwen van supermarkten. Er staat een enorme tijdsdruk op deze projecten. Binnen een week moeten alle werkzaamheden zijn uitgevoerd, zodat de winkel daarna weer open kan”, zegt Roderik. “Dit vraagt om een strakke planning en een zo efficiënt mogelijke werkwijze. Door bijvoorbeeld vooraf alle benodigdheden in een doos te verzamelen kunnen de monteurs snel aan de slag en zitten ze tijdens en na het werk niet met een berg afval. We vonden dit zo’n goed plan dat we dit middels een pilot wilden testen voor onze noodverlichtingsarmaturen. Maar de spanningsrailadapters van onze armaturen passen niet goed in een doos en zijn bovendien fragiel. Zo kwam ik op het idee om kratten te gebruiken.”

Dagbesteding
Paul Boeren is als facilitair coördinator bij Thebe Elisabeth betrokken bij het verduurzamen van de zorgorganisatie en het reduceren van de afvalstromen. “We zijn hier heel bewust mee bezig”, zegt hij. “Op de locatie in Goirle is bijvoorbeeld geen kartonnen koffiebekertje meer te vinden. Vanuit duurzaamheidsoogpunt waren we daarom meteen enthousiast over het krattensysteem. Bijkomend voordeel is dat we veel minder overlast ervaren tijdens de installatiewerkzaamheden. Op een locatie waar veel mensen moeilijk ter been zijn of met een rolstoel rijden, wil je het liefst zo min mogelijk lege verpakkingen en rondslingerend afval in de gang. Leuk om te vermelden is dat onze bewoners de oude armaturen helemaal uit elkaar schroeven als activiteit in de dagbesteding. Zo dragen we zelf actief een steentje bij aan de afvalscheiding.”

Oneindig hergebruik
Ernst Emiel Verschoor, servicetechnicus bij Unica Building Services Oosterhout, is al net zo enthousiast over de kratjes van Famostar. “Het scheelt enorm veel heen en weer lopen. En omdat alle spullen geordend bij elkaar liggen, kan ik veel sneller werken. Na afloop hoef ik ook veel minder rotzooi op te ruimen. Voorheen zat mijn bus tot de nok toe vol met lege dozen, plastic en schuim. Soms moest ik wel twee of drie keer rijden om al het afval af te voeren. Nu neem ik de oude armaturen mee terug in dezelfde krat waar de nieuwe armaturen inzaten. En als over twee jaar de noodverlichting er weer af moet, komt het krattensysteem opnieuw van pas om de armaturen te vervoeren naar een andere locatie.”

Met en van elkaar leren
Loopt dan werkelijk alles als een zonnetje? “Nee hoor, dit is niet het gouden ei”, zegt Roderik. “De kratindeling kan misschien nog wel efficiënter en administratief zorgt het statiegeldsysteem juist voor extra handelingen. We voeren hierover gesprekken met Unica. Hoewel deze zich nog in de verkennende fase bevinden, heb ik er alle vertrouwen in dat we er samen uitkomen. Feit is namelijk dat we als branche moeten verduurzamen. Dat betekent dat we ook samen door de kinderziektes heen moeten. Het mooie van de samenwerking tussen Unica, Famostar en Thebe is dat we er allemaal voor gaan.” Paul knikt: “We zijn voortdurend met elkaar in gesprek en willen met en van elkaar leren hoe we het morgen nog beter kunnen doen. En dat is volgens mij precies waar het bij verduurzamen om gaat.”