Voor brandbestrijding zijn diverse soorten installaties beschikbaar. Welke installatie het meest geschikt is, hangt af van het te beveiligen gebied én van de keuze tussen een nat of droog systeem. Afhankelijk van de situatie kan gekozen worden voor een sprinklerinstallatie, een watermistsysteem of een blusschuiminstallatie. In omgevingen waar waterschade grote impact kan hebben — zoals datacenters — is een waterloze blusoplossing vaak de beste keuze. In zulke gevallen biedt blusgas uitkomst: het is effectief en voorkomt schade door water. Maar hoe werkt blussen met blusgas precies? Is het veilig voor mensen die zich in de ruimte bevinden? En wat zijn de belangrijkste voor- en nadelen? Onze specialist Bert van der Meer legt het uit!

De voordelen en aandachtspunten van blusgasinstallaties

Een blusgasinstallatie is een systeem dat wordt gebruikt om branden te bestrijden in afgesloten ruimtes, zoals gebouwen of schepen. In plaats van water of schuim maakt dit systeem gebruik van gas om een brand te doven. Dit gebeurt door het gas in de ruimte te verspreiden, waardoor de zuurstof wordt verminderd en het vuur dooft. Het gebruik van blusgas is bijzonder nuttig in situaties waar water of schuim schade zou veroorzaken, zoals in serverruimtes of andere plaatsen met gevoelige apparatuur.

Het grote voordeel van een blusgasinstallatie is dat er na het blussen geen resten achterblijven. Bij het gebruik van water, zoals in ruimtes met gevaarlijke stoffen, moeten de resten worden opgevangen om milieuschade te voorkomen. Blusgas vermijdt dit probleem volledig. Daarnaast is blusgas veilig te gebruiken in ruimtes met elektronica, omdat het geen schade aan apparatuur veroorzaakt. Sommige gassen, zoals argon, hebben bovendien het voordeel dat ze zwaarder zijn dan lucht. Ze vormen een verstikkende laag die effectief een brand dooft.

Toch zijn er ook enkele nadelen verbonden aan het gebruik van blusgas. Voor een goede werking moet de ruimte waarin het systeem wordt gebruikt gasdicht worden gemaakt en bestand zijn tegen drukveranderingen. Dit kan bouwkundige aanpassingen vereisen. Bovendien moeten de gasflessen van de installatie periodiek worden gecontroleerd, wat inhoudt dat ze tijdelijk vervangen moeten worden.

Blusgasinstallaties worden veel gebruikt in ruimtes waar gevoelige apparatuur staat of waar de gevolgen van water- of schuimschade groot zouden zijn. Voorbeelden hiervan zijn datacenters, opslagruimtes voor gevaarlijke stoffen, machinekamers op schepen en ruimtes met complexe machines zoals een drukpers.

Hoe werkt blusgas precies?

Er zijn twee soorten blusgassen: inerte gassen en chemische gassen. Inerte gassen, zoals argon, stikstof, verminderen het zuurstofgehalte in de lucht. Wanneer het zuurstofniveau onder de 14 à 15 procent komt, kan een brand niet blijven branden. Deze methode is effectief, maar mensen die de ruimte moeten betreden bij zuurstofniveaus onder de 18 procent, moeten voorzorgsmaatregelen nemen.

Chemische gassen, zoals FM-200 of Novec 1230, werken anders. Deze gassen worden snel verspreid en werken door de hitte van de brand te absorberen en de chemische reactie van het vuur te onderbreken. Dit maakt het een zeer snelle en efficiënte manier om branden te blussen. Novec 1230, dat elf keer zwaarder is dan lucht, wordt bijvoorbeeld als een nevel in de ruimte gespoten en verdampt razendsnel. Hoewel deze chemische gassen compactere installaties mogelijk maken, zijn er ook zorgen over de toekomst ervan. Zo wordt de productie van Novec 1230 mogelijk gestopt door strengere regels voor schadelijke stoffen zoals PFAS.

Veiligheid voor mens en dier

De gebruikte blusgassen zijn over het algemeen veilig voor mensen en dieren, maar er zijn grenzen aan de concentraties die als veilig worden beschouwd. Deze concentraties worden weergegeven in de NOAEL- en LOAEL-waarden, die respectievelijk aangeven wanneer er geen merkbare effecten of de eerste merkbare effecten optreden. Bij het ontwerp van blusgasinstallaties worden strikte veiligheidsmaatregelen genomen om ervoor te zorgen dat de concentraties binnen veilige grenzen blijven.

Ontvangt u graag meer informatie over de mogelijkheden van blusgas? Of heeft u vragen over het onderhoud van uw blusgasinstallatie? Bij Unica Fire Safety staan we u graag te woord! Daarnaast bieden we via Zero Fire Systems de mogelijkheid om uw blusgassysteem van onderhoud te voorzien. Neem gerust contact met ons op!